Grootste Regenwoud Ter Wereld
Heiko Behn - Pixabay

Top 10 Grootste Regenwouden Ter Wereld

Regenwouden zijn van onschatbare waarde voor onze planeet Aarde. Ze zijn de thuisbasis voor een meerderheid van de wereldwijde biodiversiteit, Ze ondersteunen talloze ecosystemen, en zijn van cruciaal belang in de strijd tegen klimaatverandering. Deze regenwouden absorberen en verwerken grote hoeveelheden aan koolstofdioxide (CO₂), helpen bij het reguleren van het wereldklimaat, en spelen een belangrijke sleutelrol in de waterkringloop. Hun ongelooflijke biodiversiteit biedt niet alleen een huisvestiging voor miljoenen soorten dieren en planten, maar is ook essentieel voor de wetenschap en geneeskunde. En deze lijst ontdekken we welke de 10 grootste regenwouden ter wereld zijn, en welke centrale rol ze spelen in deze vitale ecologische en klimatologische processen.

10. Gematigd bos van Valdivia

Gematigd bos van Valdivia
Albh - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=22934013 - CC BY-SA 3.0

Het gematigde bos van Valdivia is er regenwoud dat zich strekt van Chili tot Argentinië, dat zich uitstrekt over een gebied van ongeveer 248.100 km² in Zuid-Amerika. Dit regenwoud is anders dan andere omdat het zowel gigantische breedbladige als gemengde bossen heeft. Er zijn heel wat planten en dieren die alleen hier voorkomen, en het deelt ook heel wat plantensoorten met regenwouden als Nieuw-Zeeland en Australië.

In dit regenwoud vind je ook unieke planten zoals bepaalde soorten bamboe en de grote Chileense rabarber. De Nationale bloem van Chili, de copihue, groeit ook hier.

Wat dieren betreft, wonen er in dit regenwoud enkele heel bijzondere dierensoorten, zo heb je bijvoorbeeld het kleine buideldiertje dat in bomen leeft, de monito del monte, en het kleinste hertje ter wereld de poedoe. Ook vind je hier de nachtkat, het kleinste katachtige dier van Zuid-Amerika.

Daarnaast zijn er ook unieke soorten te vinden zoals de Chileense rat, wat een knaagdier is dat voorkomt in chili en West Argentinië. Voor de vogelliefhebbers is er ook wat wils, zoals de langsnavelparkiet die je alleen hier en in Chili vindt.

9. Woudreservaat Sinharaja

Woudreservaat Sinharaja
Dan Lundberg - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47729025 - CC BY-SA 2.0

Het woudreservaat Sinharaja in Sri Lanka is een nationaal park en UNESCO Werelderfgoed dat een oppervlakte van ongeveer 88.64 km² beslaat. Dit bosreservaat kan worden beschreven als een tropisch laaglandregenwoud of een vochtig tropisch bos dat altijd groen is. Het is een bijzondere plek vanwege de grote hoeveelheid aan unieke soorten die alleen maar hiervoor komen; 60% van de bomen zijn uniek voor het gebied en vele woorden beschouwd als zeldzaam.

De Flora van woudreservaat Sinharaja omvat 211 verschillende soorten houtachtige bomen en lianen, waarvan 139 of 66% endemisch zijn voor het gebied. Enkele merkwaardige eigenschappen van het bos zijn de torenhoge bomen, Die gemiddeld een lengte hebben van 35 en 40 meter hoog, sommige bomen kunnen zelfs zo groot worden als 50 meter. De vegetatiedichtheid inclusief bomen komen als struiken, kruiden en zaailingen wordt geschat op ongeveer 240.000 individuen per hectare.

Wat de fauna betreft, is er een grote hoeveelheid aan vlindersoorten, vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren die enkel en alleen voorkomen in het woudreservaat Sinharaja. Onder de zoogdieren zijn enkele veel voorkomende soorten zoals de langoer met paarse kop (Semnopithecus vetulus), de sambar, echte muntjaks, en het blaffende hert. Soms kan je er ook luipaarden tegenkomen. Onder de vogels zijn er ook interessante vogelsoorten te vinden zoals de roodbrauwmalkoha en de Sri Lankaanse blauwe gaai, die allemaal uniek en endemisch zijn voor Sri Lanka. Ook van reptielen zijn er veel soorten te vinden zoals de giftige slang Bothriechis lateralis en de zandadder die gemakkelijk te herkennen is aan het ‘hoorntje’ aan zijn snuit. Amfibieën zijn er ook goed vertegenwoordigd, met 9 soorten die als endemisch werden geïdentificeerd.

Dit natuurreservaat is dus een schatkamer aan unieke soorten die een belangrijke rol spelen in het behoud van de biodiversiteit van Sri Lanka.

8. Biologisch nevelwoudreservaat Monteverde

Biologisch nevelwoudreservaat Monteverde
Haakon S. Krohn - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15506182 - CC BY-SA 3.0

Biologisch nevelwoudreservaat Monteverde is een hele mondvol, officieel heet het regenwoud Reserva biológica Bosque Nuboso Monteverde maar voor het gemak van deze lijst houden we het bij het Nederlands.

Het Biologisch nevelwoudreservaat Monteverde is een regenwoud dat zich in Costa Rica bevindt, gelegen langs de Cordillera de Tilarán, het is een nevelbos dat werd opgericht in 1972 dat zich uitstrekt over een gebied van 10.500 hectare. Wat uniek is aan dit regenwoud is dat het ongeveer 2,5% van de wereldwijde biodiversiteit hier te vinden is. Het bestaat uit 6 ecologische zones, waarvan 90% uit maagdelijk bos bestaat. Jaarlijks komen hier meer dan 70.000 bezoekers langs, om het woud in al zijn glorie te bezichtigen.

De biodiversiteit van het Biologisch nevelwoudreservaat Monteverde is indrukweekend en bevat ongeveer 3000 verschillende plantensoorten, meer dan 100 zoogdiersoorten, 400 vogelsoorten, en 161 soorten amfibieën en reptielen. Het woud herbergt ook een rijke fauna aan verschillende soorten vleermuizen (meer dan de helft van de zoogdieren in het woud bestaat uit vleermuizen), alle vijf soorten wilde katten van Costa Rica (ocelot, margay, oncilla, poema, jaguar en jaguarundi), drie soorten primaten, en diverse andere dieren zoals tapirs, pecari's, coati's, konijnen en eekhoorns.

Met een beetje geluk en wat doorzettingsvermogen kunnen bezoekers zelfs verschillende soorten dieren spotten, zoals kolibries, smaragdarassari en slankberen.

7. Nationaal park Kinabalu

Nationaal park Kinabalu
NepGrower - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=793097 - CC BY-SA 3.0

Het Nationaal park Kinabalu, ook bekend als Kinabalu Park, gelegen aan de westkust van Sabah in Maleisisch Borneo, beslaat een gebied van 754 km² rondom de Mount Kinabalu, met 4.095,2 meter de hoogste berg van het eiland Borneo, en werd in 1964 opgericht als een van de eerste nationale parken van Maleisië. Het park werd erkend als UNESCO-werelderfgoed En werd aangemerkt als het centrum van plantendiversiteit voor Zuidoost-Azië, aangezien het vertegenwoordigers bevat van tenminste de helft van alle plantensoorten van Borneo.

Het Kinabalu Park Herbergt een indrukwekkende verschijnenheid en flora en fauna, verdeeld over 4 klimaatzones: van rijke laagland dipterocarp bossen tot montane eiken, rododendrons, conifeer bossen, alpenweide planten, en de struikgewassen van de topzone.

Maar het is vooral bekend om zijn vele vleesetende planten en orchideeënsoorten, waaronder de Nepenthes rajah. Het park is ook eveneens de thuisbasis van een groot aantal endemische dierensoorten, waaronder de bloedzuiger Mimobdella buettikoferi en de gigantische aardworm Pheretima darnleiensis, evenals een grote verscheidenheid aan vogels, insecten, zoogdieren, amfibieën en reptielen.

6. Tongass National Forest

Tongass National Forest
Mark Brennan - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3874880 - CC BY-SA 2.0

Het Tongass National Forest ligt in het zuidoosten van Alaska en is met een oppervlakte van ongeveer 16,7 miljoen hectare het grootste nationale bos van de Verenigde Staten. Dit uitgestrekte gebied bestaat voornamelijk uit gematigd regenwoud met een rijk en divers ecosysteem. Het wordt beheerd door de United States Forest Service en omvat delen van de Alexander Archipel, fjorden, gletsjers en de toppen van de Coast Mountains. De Forest Service beheert het bos vanuit kantoren in Ketchikan, met lokale ranger district kantoren verspreid over de regio.

De Tongass staat bekend om zijn ecologisch belang en diversiteit. Het wordt wel het "kroonjuweel" van de U.S. Forest Service genoemd en wordt beschouwd als een van de laatst overgebleven intacte gematigde regenwouden ter wereld. In de regio wonen ongeveer 70.000 mensen en er heeft een overgang plaatsgevonden van een door hout gedomineerde economie naar een economie die zich richt op andere inkomstenbronnen dan hout, zoals recreatie, voedsel voor eigen gebruik, zalm, wetenschappelijk gebruik en koolstofvastlegging. Toerisme, dat goed is voor meer dan 10.000 banen, is een belangrijke economische activiteit in de regio geworden.

Het bos omvat delen van de Northern Pacific Coastal Forests en de Pacific Coastal Mountain icefields en toendra ecoregio's. Het bestaat voornamelijk uit Western Red Cedarbossen. Het bestaat voornamelijk uit Western Red Cedar, Sitka sparren en Western Hemlock. Het terrein is verdeeld in karst (kalkgesteente met goed gedraineerde grond) en graniet (slecht gedraineerde grond). Ongeveer 40% van de Tongass bestaat uit wetlands, sneeuw, ijs, rotsen en niet-beboste vegetatie, terwijl het resterende gebied bebost is. Van het totale beboste gebied wordt ongeveer 5 miljoen hectare beschouwd als "productieve oude begroeiing", waarvan een aanzienlijk deel bewaard is gebleven als wildernis.

Naast de flora herbergt het Tongass National Forest een rijk scala aan wilde dieren, waaronder bruine en zwarte beren, Sitka zwartstaartherten, wolven, berggeiten, rivierotters, nertsen, vliegende eekhoorns, zeehonden en talloze vogelsoorten zoals zeearenden en haviken. Visserij en toerisme zijn nu de belangrijkste economische activiteiten van het bos.

5. Zuidoost-Aziatisch Regenwoud

Zuidoost-Aziatisch Regenwoud
WidodoMargotomo - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=60482945 - CC BY-SA 4.0

De regenwouden van Zuidoost-Azië worden gekenmerkt door een heet en vochtig klimaat en ondersteunen een buitengewone diversiteit aan vegetatie en wilde dieren die nergens anders ter wereld zijn te vinden. De natuurlijke vegetatie is grofweg verdeeld in tropische altijd groene bossen in de equatoriale laaglanden en tropische loofbossen of "moessonbossen" in gebieden met seizoensgebonden droogte. Opvallende bomen zijn verschillende soorten plankwortelbomen en de commercieel waardevolle teakboom.

Deze regenwouden vormen ook het kruispunt van twee van 's werelds belangrijkste faunaregio's, wat bijdraagt aan een opmerkelijke diversiteit aan wilde dieren. De regio is rijk aan placentalezoogdieren, waarbij kleine zoogdieren zoals apen en spitsmuizen het talrijkst zijn. Grotere zoogdieren zoals beren, gibbons, olifanten en tijgers komen ook voor, maar zijn door menselijke activiteiten naar meer afgelegen gebieden gedreven.

Menselijke activiteiten, waaronder ontbossing voor landbouw, brandhout en commerciële houtkap, hebben deze bossen aanzienlijk aangetast. Ondanks inspanningen voor natuurbehoud, zoals de oprichting van nationale parken, blijven bedreigingen zoals illegale houtkap en vernietiging van habitats bestaan, waardoor veel soorten met uitsterven worden bedreigd.

4. Daintree regenwoud

Daintree regenwoud
Bob Linsdell - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=56731628 - CC BY 3.0

Het Daintree regenwoud in het noordoosten van Queensland, Australië, is een van de oudste aaneengesloten tropische regenwouden ter wereld en wordt geschat op ongeveer 180 miljoen jaar oud. Het beslaat ongeveer 1.200 vierkante kilometer en maakt deel uit van de grotere Wet Tropics van Queensland. Het regenwoud is vernoemd naar Richard Daintree en is een overblijfsel van de uitgestrekte wouden die ooit Australië bedekten en die nu beperkt zijn tot een paar gebieden als gevolg van continentale drift.

Het Daintree regenwoud herbergt ongeveer 3000 plantensoorten en een rijke diversiteit aan wilde dieren, waaronder 30% van de Australische kikker-, reptielen- en buideldiersoorten, 90% van de vleermuis- en vlindersoorten en talloze vogel- en insectensoorten.

Het gebied omvat Daintree National Park, staatsbossen en privégrond, met aanzienlijke inspanningen voor natuurbehoud. Daintree wordt in 2021 teruggegeven aan het Kuku Yalanji volk en maakt deel uit van de Wet Tropics of Queensland World Heritage Area, erkend om zijn natuurwaarden.

3. Bosawás Biosfeerreservaat

Bosawás Biosfeerreservaat
Rebecca Ore - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33940885 - CC BY-SA 3.

Het Bosawás Biosfeerreservaat in Nicaragua is een van de grootste tropische regenwouden op het westelijk halfrond, na het Amazoneregenwoud. Het werd in 1997 aangewezen als UNESCO Biosfeerreservaat en beslaat ongeveer 20.000 km², of ongeveer 15% van het totale landoppervlak van Nicaragua. De rijke biodiversiteit van het reservaat omvat een grote verscheidenheid aan flora en fauna, met naar schatting 100.000 tot 200.000 insectensoorten, evenals aanzienlijke populaties quetzals, guacamayas, harpijarenden, poema's, jaguars en tapirs.

Bosawás ligt in de staat Jinotega in het noorden van Nicaragua en overlapt het grondgebied van de Mayangna en Miskito inheemse volkeren. Het gebied is rijk aan natuurlijke hulpbronnen zoals hout en goud, en ongeveer 130.000 inwoners, waaronder 35.000 inheemse mensen, beoefenen zelfvoorzienende landbouw binnen de grenzen. De oprichting van het reservaat maakte deel uit van een vredesproces na conflicten tussen de Sandinistische regering en inheemse gemeenschappen, dat leidde tot de erkenning van territoriale rechten en de uiteindelijke afbakening van inheemse grenzen.

Bosawás is vernoemd naar drie natuurlijke kenmerken: de Bo cay rivier, de Sa slaya berg en de Was puk rivier. Het omvat het gehele Nationale Park Saslaya van Nicaragua en wordt in het noorden begrensd door de Coco rivier, die de grens vormt met Honduras. De botanische diversiteit van het gebied is uitzonderlijk, met duizenden vaatplanten en een grote verscheidenheid aan ongewervelde en gewervelde dieren.

2. Congolese regenwouden

Congolese regenwouden
MONUSCO Photos - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46293800 - CC BY-SA 2.0

De Congolese regenwouden, gelegen in Centraal-Afrika, zijn het op één na grootste tropische woud ter wereld. Ze beslaan een uitgestrekt gebied van 2.000.000 vierkante kilometer en omvatten delen van Kameroen, Gabon, de Republiek Congo, de Democratische Republiek Congo en andere regio's in zuidelijk en centraal Afrika. Dit tropische woud staat bekend om zijn rijke biodiversiteit, met meer dan 10.000 plantensoorten, waarvan 30% endemisch, en een al even indrukwekkend aantal diersoorten, waaronder primaten zoals de westelijke laaglandgorilla, chimpansees en verschillende apensoorten. Vergeleken met andere regenwouden zoals het Amazonegebied en de regenwouden in Zuidoost-Azië hebben de Congolese bossen echter minder biodiversiteit.

Geografisch gezien ligt het Congobekken, dat de Congo regenwouden omvat, in west-centraal Afrika, op de grens van de evenaar. Het is na het Amazonegebied het grootste stroomgebied ter wereld en beslaat meer dan 3,4 miljoen vierkante kilometer. Het stroomgebied omvat bijna de hele Republiek Congo, de Democratische Republiek Congo, de Centraal-Afrikaanse Republiek, delen van Zambia, Angola, Kameroen en Tanzania. Het bekken is uniek onder de geografische depressies, omdat het in het noorden wordt begrensd door de Sahara-woestijn, in het zuiden en westen door de Atlantische Oceaan en in het oosten door de Oost-Afrikaanse meren. Het centrale deel van het Congobekken, bekend als de Cuvette, is een uitgestrekte depressie met rijke alluviale afzettingen en een geschiedenis van sedimentophoping die teruggaat tot het Precambrium.

Ondanks de ecologische rijkdom worden de regenwouden van Congo bedreigd door allerlei activiteiten, zoals ontbossing door commerciële houtkap, oliepalmplantages en mijnbouw. Daarnaast hebben de handel in bushmeat en stroperij de wilde dieren in de regio aanzienlijk uitgedund. In de jaren 2000 ging er relatief weinig bos verloren, maar de ontbossing is de laatste jaren alarmerend toegenomen, vooral in de Democratische Republiek Congo.

1. Amazoneregenwoud

Amazoneregenwoud
CIAT - commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=30331016 - CC BY-SA 2.0

Het Amazoneregenwoud, ook bekend als Amazonia, is een uitgestrekt tropisch regenwoud in het Amazone-bioom dat het grootste deel van het Amazonebekken in Zuid-Amerika beslaat. Dit gebied beslaat 7.000.000 vierkante kilometer, waarvan 5.500.000 vierkante kilometer wordt bedekt door het regenwoud zelf. Het Amazonegebied ligt voornamelijk in Brazilië (60%), gevolgd door Peru en Colombia, en strekt zich uit tot in Bolivia, Ecuador, Frans Guyana, Suriname en Venezuela. Het vertegenwoordigt meer dan de helft van de overgebleven regenwouden ter wereld en is het grootste en meest biodiverse gebied van tropisch regenwoud ter wereld, met naar schatting 390 miljard individuele bomen van ongeveer 16.000 soorten. Er leven meer dan 30 miljoen mensen uit 350 etnische groepen in het Amazonegebied en 60 van deze groepen zijn grotendeels geïsoleerd.

Biologisch gezien is het Amazonewoud het rijkste en meest diverse biologische reservoir ter wereld, met miljoenen soorten insecten, planten, vogels en andere levensvormen. Hieronder bevinden zich zo'n 2,5 miljoen soorten insecten, tienduizenden planten en zo'n 2000 vogel- en zoogdiersoorten. In het bijzonder leeft één op de tien bekende soorten ter wereld in het Amazone regenwoud. Deze biodiversiteit is ongeëvenaard en het regenwoud ondersteunt een grote verscheidenheid aan bomen, waaronder mirte-, laurier-, palm-, acacia-, rozenhout-, paranoot- en rubberbomen. Het is ook het thuis van een overvloed aan wilde dieren, waaronder jaguars, zeekoeien, tapirs, capibara's en verschillende apensoorten.

Het Amazoneregenwoud wordt echter aanzienlijk bedreigd door menselijke activiteiten. In de 20e eeuw leidde de snelgroeiende bevolking van Brazilië ertoe dat grote delen van het regenwoud werden gekoloniseerd en vrijgemaakt voor hout, veehouderijen en landbouwgrond. Dit leidde tot een dramatische afname van de bosbedekking, van ongeveer 4.100.000 vierkante kilometer in 1970 tot ongeveer 3.323.000 vierkante kilometer in 2016. Inspanningen in de jaren '90 door de Braziliaanse overheid en internationale organisaties waren erop gericht om delen van het bos te beschermen en de snelheid van het verlies te verminderen. Ondanks deze inspanningen blijft ontbossing een groot probleem, verergerd door factoren zoals grootschalige landbouw, houtkap en aanmoediging door politieke leiders zoals de Braziliaanse president Jair Bolsonar.

De grootste regenwouden ter wereld spelen een vitale rol in het behoud van de gezondheid en het evenwicht van onze planeet. Elk van deze regenwouden, van het gematigd bos van Valdivia in Zuid-Amerika tot het iconische Amazonewoud, is niet alleen een bakermat van biodiversiteit, maar ook een essentieel onderdeel in de strijd tegen klimaatverandering. Ze fungeren als koolstofputten, reguleren het wereldklimaat en zijn een integraal onderdeel van de watercyclus. De diversiteit aan flora en fauna die ze ondersteunen is duizelingwekkend, ze vormen een toevluchtsoord voor talloze soorten en een rijke bron voor wetenschappelijk en medisch onderzoek. De voortdurende bedreigingen van ontbossing, klimaatverandering en menselijke invasie blijven deze kostbare ecosystemen echter bedreigen. Het behoud van deze regenwouden is cruciaal voor de gezondheid van onze planeet en er is een gezamenlijke inspanning van wereldwijde gemeenschappen voor nodig om hun overleving voor toekomstige generaties te garanderen.